Atli Harðarson

Ég hef frétt af blindum myndlistarmönnum og heyrnarlausum tónlistarmönnum. En ég hef aðeins spurnir af einum ólæsum rithöfundi. Hann hét Ioannis Makrijannis (Ιωάννης Μακρυγιάννης), eða Jóhannes Langi-Nonni, og ritaði ævisögu sína. Sú bók kom út árið 1907. Þá voru 43 ár liðin frá dauða höfundar.

Makrijannis, fæddist í sveit rétt norðan Korintuflóa í Grikklandi árið 1797. Hann var af fátæku fólki. Faðir hans var fjárhirðir og móðir hans erfiðiskona. Saga hans hefst þar sem hún er að safna eldiviði í skógi, fær hríðir og fæðir hann ein fjarri alfaraleið – reitti gras ofan á viðinn, lagði barnið þar á og kom byrði sinni svo heim til bæjar. Þau mæðgin lifðu þetta af, en ekki nema rétt svo.

Um skólagöngu var ekki að ræða fyrir svo fátækan pilt. Frá sjö ára aldri mátti hann vinna fyrir mat sínum. Í frásögninni kemur vel fram hve honum sveið fátæktin og niðurlægingin sem henni fylgdi. Þáttaskil urðu í uppvexti hans þegar heilagur Jóhannes bænheyrði hann fjórtán vetra gamlan. Okkar maður hafði þá verið flengdur fyrir allra augum út af smáyfirsjón. Hann leitaði í kirkju, yrti á nafna sinn sem þar var teiknaður á helgimynd og hét að gefa honum silfurlampa stóran ef dýrlingurinn liðsinnti sér við að komast yfir peninga og vopn. Skömmu síðar var falast eftir honum í vinnu í borginni Jannínu. Sú vinna bauð upp á betri tækifæri en baslið í sveitinni. Að nokkrum árum liðnum átti Makrijannis bæði sæmileg klæði og karlmannleg vopn. Hann gaf sig að verslun og eignaðist peninga til að efna heit sitt við helgimyndina í kirkjunni.

Þetta var í byrjun nítjándu aldar. Þjóðerniskennd fór vaxandi meðal Grikkja. Leynifélög lögðu á ráðin um uppreisn gegn tyrkneskum yfirráðum, en mestur hluti Grikklands hafði lotið veldi Tyrkjasoldáns frá því Mehmed hinni sigursæli vann Miklagarð árið 1453.

Makrijannis kenndi kúgun og ofríki Tyrkja um aum kjör foreldra sinna og sveitunga og gekk til liðs við uppreisnarmenn áður en frelsisstríð Grikkja hófst 1821. Þetta stríð stóð í meira en áratug. Stórveldi Evrópu liðsinntu Grikkjum nokkuð og lögðu þeim til kóng með blátt blóð í æðum. Sá hét Ottó frá Bæheimi og tók við ríki 1832.

(more…)

Miðvikudaginn 4. desember birtist eftirfarandi viðtal við mig á blaðsíðu 14 í Skessuhorni. Það var tekið upp af blaðamanni föstudaginn 29. nóvember og ég romsaði þessu upp úr mér án þess að tékka á tölum og hef nú grun um að sumt sé kannski ekki alveg nákvæmlega rétt munað hjá mér. Árangar eru t.d. svolítið meira en 4000 manna, slaga jafnvel hátt í 5000.

Atli Harðarson
skólameistari Fjölbrautaskóla Vesturlands:
„Veruleg fækkun nemenda fyrirsjáanleg í framhaldsskólunum“

Fjölbrautaskóli Vesturlands á Akranesi hefur gengið í gegnum nokkrar breytingar. Nemendum fækkaði við skólann þegar tveir aðrir framhaldsskólar voru settir á fót á Vesturlandi; Fjölbrautaskóli Snæfellinga Grundarfirði 2004 og Menntaskóli Borgarfjarðar í Borgarnesi 2006. Í dag eru um 85% af nemendum Fjölbrautaskóla Vesturlands frá Akranesi og úr Hvalfjarðarsveit. Skólinn hefur þurft að glíma við stöðugar niðurskurðarkröfur eftir að kreppan skall á fyrir fimm árum. Því hefur verið mætt með aðhaldi og sparnaði. Ekki er lengur boðið upp á dýrustu valáfangana sem áður voru við skólann. Það voru fög sem kveiktu oft áhuga nemenda á því að leggja fyrir sig frekara nám í iðn- og tæknigreinum.

Atli Harðarson skólameistari segir að framhaldsskólakerfið í landinu eigi spennandi en jafnframt nokkuð óvissa tíma framundan. „Það er erfitt að sjá hvað gerist. Menntamálaráðherra boðar styttingu náms á framhaldsskólastigi. Það þýðir að framhaldsskólarnir minnka. Það þarf að hafa minna umleikis til að kenna þremur árgöngum en fjórum. Annað sem ég held að muni gerast á næstu árum er að það mun fækka talsvert í hópi fullorðinna nemenda í framhaldsskólunum, ekki aðeins hér á Akranesi heldur á landsvísu. Núna eru u. þ. b. sex og hálfur árgangur innritaður í framhaldsskólana. Ef það eru um fjögur þúsund í árgangi þá er það um 26 þúsund nemendur. Skýringin á þessu er að í skólunum nú er mikið af fullorðnu fólki sem af ýmsum ástæðum kláraði ekki framhaldsskóla þegar það var unglingar. Þau eru að vinna það upp núna. Skólakerfið er nú að ganga mjög hratt á það sem kalla má brottfall liðinna ára. Núna útskrifast árlega um 130% af fjölda í daæmigerðum árgangi eða hátt í 6000 manns. Í Fjölbrautaskóla Vesturlands hafa um 20 prósent verið nemendur sem eru fullorðið fólk. Þegar þessi kúfur verður tekinn niður og flestir þeirra fullorðnu sem vilja framhaldsskólamenntun hafa orðið sér út um hana, þá horfum við fram á að framhaldsskólarnir verði nær eingöngu með unglinga.“

(more…)